Sindikatuak, kooperatibak eta ekonomia demokratikoa

Argazkia http://www.instintografico.net webgunetik hartua

CAN ez genuen jakin defendatzen eta kapitala gure ondareaz jabetu zen. Can Vies ordea, auzotik auzorako sortua eta auzoan guztiz txertatua, gogor defendatu dute auzotarrek proiektua bizirik mantentzea lortuz.

Ez dakit kasualitatea den edo zer, baina justu hauteskunde gau ostean, justu azarorako erreferenduma prestatzen hasteko garaia zetorrenean, Bartzelonako CIUko alkateak erabaki zuen Can Vies desalojatzea. Ez dakit kasualitatea den edo zer, baina Sants-en amorruz egindako desalojo hau gertatzen ari zela eta auzotarrak duintasunez berau defendatzen zebiltzala, bertako bi aktore esanguratsu hemen ziren, Ivan Miró eta Hernan Cordoba.

Beraien esperientzia kontatzera etorri ziren Euskal Herrira, eta hainbat eragilek aukera probestu genuen beraiekin egoteko. Gu asteazken goizean elkartu ginen Ivan eta Hernanekin. Belengo estalpeko astoa eta idia bezala sentitu ginen beraiekin, etxean, lagun artean. Iritziak eta esperientziak trukatu genituen, elkar ulertzen genuen, antzeko hizkera, antzeko hausnarketak, norabide berean genituen gogoak.

Kapitala geure ondare eta biziaz jabetzen saiatzen ari denean, eta erasoa gelditzeko nahikoa indar ez dugun honetan, ekonomia beste balore batzuekin sortzen hasi behar dugula esan genion elkarri, ekonomia sozial eta solidariozko sare bat eratzen joan behar dugula, ekonomia demokratikoa enpresa barnean eta kanpoan eraikiz, elkar lanean gizarte eragile, sindikatu eta mugimendu kooperatiboak. Horretarako, frankismo aurreko sindikalismo kooperatibista eta mutualistaren memoria berreskuratu behar dugula, gure aiton-amonek eraiki zuten ekonomia sare solidarioaren memoria, gu ere ekonomia hura berreraikitzen has gaitezen.

Badugu harremana halako mugimendu kooperatiboekin, eta zailtasunak zailtasun, erronkak erronka, desadostasunak desadostasun, langile mugimenduak elkarrekin eraiki behar dugun ekonomia demokratikozko sarearen inguruan bat egiten dugu, eta borroka berean ikusten ditugu gure buruak.

Ez zait hori gertatu izan Arrasateko kooperatibetakoekin, salbuespenak salbuespen. Belengo palestinar bat sentitu izan naiz judutarren hormaren aurrean. Sindikatuen, sindikalgintzaren kontrako herra, ezin ikusia topatu izan dut. Eta ez soilik sindikalgintzaren kontrako jarrera, baita zerbitzu publikoen kontrakoa ere. Nire ustez asko esaten du horrek kooperatiba ereduaz.

Erronka latza bezain kitzikagarria dugu aurrean. Ekonomia sozial eta solidarioa saretzen joan behar dugu gizarte eragile, sindikatu eta kooperatiba eraldatzaileon artean langile klaseak dituen beharrei erantzuteko. Erasoen aurrean erresistentzian segi, bai, baina ekonomia demokratikoa eraikitzen hasteko urratsak emanez. Ivan Mirok Donostian esan zuen bezala: ez dugu ekonomiaren bazterretan gelditu nahi, ekonomia osoa komunitatearentzat berreskuratu nahi dugu. Belendik mundu osora.

Alferrik da eskatu eta eskatu ibiltzea behartzen ez ditugun bitartean

Gora-beheraz betetako gure orografia eta biografietan, ezinbestekoa zen igotzeko bezainbeste modu asmatzea jaisteko ere. Hori bai, jaitsiera natural eta bizkorrena da, marrazki bizidunek erakutsi diguten moduan, arriskutsuena. Halere denek igo nahi, akaso marrazkiak umekeriak iruditzen zaizkigulako, ahaztuta, askotan, gehiago gerturatzen direla errealitatera dokumentalak baino, paradoxikoa izan arren.

Dena den, ikusten da baduela zerbait kitzikagarria besteei goitik behera begiratzeak, batez ere burua makurturik bizitza gorantz begira pasa duenarentzat. Gure azpian denari lepaldean maite-maite egiteko beharra geneetan eramango dugu, igotzea ez baita pagotxa “zenbat eta gorago eskuak lotuago” esaten baitzaigu. Beste paradoxa bat, boterean denak “ezin dugu besterik egin” diosku.

“Ez dago gure esku zerga politika aldatzea, ez dago gure esku zerbitzu publikoak garatzea, ez dago gure esku gure lanaren aurrezkiak gure esku mantentzea gure beharrei erantzun eta gure ehun produktiboan inbertitzeko, ez dago gure esku enplegua sortzea, ez dago gure esku lan-harremanak hobetzea, ez dago gure esku desberdintasun sozialak apaltzea, ez dago gure esku pobrezia murriztea. Beharrak handitu dira, bai, baina guk ezin dugu ezer egin, zorra ordaindu behar da lehenik”. “Ez dago gure esku” dio goian denak, determinismoak jotako liberalak, eta berehala gehitzen du “zure esku dago”.

Kontua da, behean zaudenean gauzak errazak diruditen arren gora iristean konplikatu egiten direla. Han goitik ezin omen dira gauzak aldatu, “Guk ezin dugu besterik egin” esaten digute goitik, “baina zuk bai”. Eta Hollywood-eko filma guztiekin elikatzen dute amets amerikarra: Aldirietako txabola pobre batean jaiotako emakume beltza Estatu Batuetako presidente izatera iritsi daiteke. “Saiatu gogor, ikasi eskolan, politeknikoan, unibertsitatean, doktoretza egin, masterra, ikasi eta buelta, segi ikasten, eta azalduko zaizu aukeraren bat”.

“Izan ausarta, ez mugatu zure burua, eraiki ezazu nahi duzun hori, eman bidea sormenari, ekintzaile izan. Ez dago gure esku, zure esku dago”.

Behekoei maitekiro begiratu eta adorea ematea lehen urratsa baino ez da. Berehala dator hurrengo: “Langabe zaudela? Nahikoa saiatu ez zaren seinale. Etxea kendu dizutela? Etxe garestiegia erosi zenuen seinale. Langabezia saria amaitu zaizula? Botikak ordaindu behar dituzula? Etxean gasa itxita daukazula? Zerbait gaizki egin duzun seinale”.

Eta jakina, behin jendea epaitzen hasita, eta jabetuta behekoak nolako ganoragabeak garen, ekidin ezina da amorruak hartuta sutan purrustadaka ez hastea. “Eskatzen, eskatzen, behetik gora eskatzen beti; ilargia eskatzen, eguzkia eskatzen. Zer uste duzue? Inozo batzuk zarete, inuzente hutsak. Demokrazia, justizia, askatasuna, maitasuna eskatzen. Ameslariak, umeak. Ez dizuegu ezer emango”. Behin haserreak jota, hitzek iragazkitik pasa gabe egiten dute ihes, ezin dugu besterik egin, ezin dizuegu eman-etik, ez dizuegu emango-ra. “Baina segi, segi zuek eska, eska, eska, Jamaika eska. Eskatzen duzuen bitartean, gu hemen eta zuek han”.

Gauzak garbi, beraz. Zure esku dago kotxe urdina edo gorria erostea, smartphone-a edo iPad-a. Zure esku dago Athletic, Reala edo Osasuna animatzea, Avyron edo BO, Madrid edo Barça. Zure esku Telecinco, Divinity, Cuatro, Siete edo La Sexta ikustea. Zuen esku ez dago, ordea, demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago eskuratzeko elkar antolatu eta borrokatzea. Mugak garbi, horretarako dauzkagu segurtasun indarrak eta legea.

Giza kate motzean

Erraza da jaistea, grabitateak ez du barkatzen; igotzea ordea, ez da hain erraza. Goitik behera gurasokeriaz, zorroztasunez eta amorruz hitz egiten digunak, bi modutara heldu ahal izan du gora, eta bai batak zein besteak kateatzen dizkio eskuak, baina modu desberdinetan.

Bada igotzeko modu formal bat, eta bada igotzeko modu erreal bat. Lehenak eskuak kateatzen ditu modu desatseginean, bigarrenak marrubi finezko lurrin artean. Lehena umekeria bat da, bigarrena gizon serioen, arrazionalen, pragmatikoen kontua: “Baduzu zure kabuz bidaia ordaintzeko adina? Nik emango dizut”. Eta hortxe hasten da bidaia fin-fina, kotoiz inguratua. Geroz eta urrunago behekoak, geroz eta txikiagoak. “Zergatik gauzak aldatu, hemen hain ongi egonda?” Ordaintzen dutenen esanetara, gustura.

Baina formak gorde behar dira, eta gustuko izan ez arren, noizean behin hitza eman behar zaio jende urrun hari. Eta hauxe da goikoei eskuak kateatzeko gure esku dagoen modua. Boza eman bai, baina boza eman ondoren kate-begi bihurtu. “Guk honetarako eman genizun boza, ez ahaztu”. Bozka dezakezu A, bozka dezakezu B, baina behean bizi zara, inozoa zara, inuzentea, ume bat. Zuk eta ingurukoek nahiak eta beharrak dituzue, inguruan beldurra eta kezka zabaltzen sumatzen duzue, okerrera zoazte goikoek hartzen dituzten erabakiekin, panorama kaxkarra da, baina segitzen duzue pentsatzen beste Euskal Herri bat posible dela, beste Euskal Herri bat beharrezkoa dela.

Goikoek beste lehentasun batzuk dituzte. Guk jarrai dezakegu eskatzen eta eskatzen, baina ez dugu ezer lortuko baldin eta ez ditugun behartzen. Gure esku dago, bai, gora igo ditugunen eskuak lotuko dituen giza kate sendoa eraikitzen joatea kate-begiz kate-begi, banan-banan. Eskuak lotu ordaintzen dutenen interesen alde lan egin ordez, herri hau osatzen dugunon beharrei erantzun diezaien.

Gora-beheraz betetako gure orografia eta biografietan, ezinbestekoa zen igotzeko bezainbeste modu asmatzea jaisteko ere. Hori bai, jaitsiera natural eta bizkorrena da, marrazki bizidunek erakutsi diguten moduan, arriskutsuena. Halere denek igo nahi, akaso marrazkiak umekeriak iruditzen zaizkigulako, ahaztuta, askotan, gehiago gerturatzen direla errealitatera dokumentalak baino, paradoxikoa izan arren.

Dena den, ikusten da baduela zerbait kitzikagarria besteei goitik behera begiratzeak, batez ere burua makurturik bizitza gorantz begira pasa duenarentzat. Gure azpian denari lepaldean maite-maite egiteko beharra geneetan eramango dugu, igotzea ez baita pagotxa “zenbat eta gorago eskuak lotuago” esaten baitzaigu. Beste paradoxa bat, boterean denak “ezin dugu besterik egin” diosku.

“Ez dago gure esku zerga politika aldatzea, ez dago gure esku zerbitzu publikoak garatzea, ez dago gure esku gure lanaren aurrezkiak gure esku mantentzea gure beharrei erantzun eta gure ehun produktiboan inbertitzeko, ez dago gure esku enplegua sortzea, ez dago gure esku lan-harremanak hobetzea, ez dago gure esku desberdintasun sozialak apaltzea, ez dago gure esku pobrezia murriztea. Beharrak handitu dira, bai, baina guk ezin dugu ezer egin, zorra ordaindu behar da lehenik”. “Ez dago gure esku” dio goian denak, determinismoak jotako liberalak, eta berehala gehitzen du “zure esku dago”.

Kontua da, behean zaudenean gauzak errazak diruditen arren gora iristean konplikatu egiten direla. Han goitik ezin omen dira gauzak aldatu, “Guk ezin dugu besterik egin” esaten digute goitik, “baina zuk bai”. Eta Hollywood-eko filma guztiekin elikatzen dute amets amerikarra: Aldirietako txabola pobre batean jaiotako emakume beltza Estatu Batuetako presidente izatera iritsi daiteke. “Saiatu gogor, ikasi eskolan, politeknikoan, unibertsitatean, doktoretza egin, masterra, ikasi eta buelta, segi ikasten, eta azalduko zaizu aukeraren bat”.

“Izan ausarta, ez mugatu zure burua, eraiki ezazu nahi duzun hori, eman bidea sormenari, ekintzaile izan. Ez dago gure esku, zure esku dago”.

Behekoei maitekiro begiratu eta adorea ematea lehen urratsa baino ez da. Berehala dator hurrengo: “Langabe zaudela? Nahikoa saiatu ez zaren seinale. Etxea kendu dizutela? Etxe garestiegia erosi zenuen seinale. Langabezia saria amaitu zaizula? Botikak ordaindu behar dituzula? Etxean gasa itxita daukazula? Zerbait gaizki egin duzun seinale”.

Eta jakina, behin jendea epaitzen hasita, eta jabetuta behekoak nolako ganoragabeak garen, ekidin ezina da amorruak hartuta sutan purrustadaka ez hastea. “Eskatzen, eskatzen, behetik gora eskatzen beti; ilargia eskatzen, eguzkia eskatzen. Zer uste duzue? Inozo batzuk zarete, inuzente hutsak. Demokrazia, justizia, askatasuna, maitasuna eskatzen. Ameslariak, umeak. Ez dizuegu ezer emango”. Behin haserreak jota, hitzek iragazkitik pasa gabe egiten dute ihes, ezin dugu besterik egin, ezin dizuegu eman-etik, ez dizuegu emango-ra. “Baina segi, segi zuek eska, eska, eska, Jamaika eska. Eskatzen duzuen bitartean, gu hemen eta zuek han”.

Gauzak garbi, beraz. Zure esku dago kotxe urdina edo gorria erostea, smartphone-a edo iPad-a. Zure esku dago Athletic, Reala edo Osasuna animatzea, Avyron edo BO, Madrid edo Barça. Zure esku Telecinco, Divinity, Cuatro, Siete edo La Sexta ikustea. Zuen esku ez dago, ordea, demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago eskuratzeko elkar antolatu eta borrokatzea. Mugak garbi, horretarako dauzkagu segurtasun indarrak eta legea.

 

Giza kate motzean

Erraza da jaistea, grabitateak ez du barkatzen; igotzea ordea, ez da hain erraza. Goitik behera gurasokeriaz, zorroztasunez eta amorruz hitz egiten digunak, bi modutara heldu ahal izan du gora, eta bai batak zein besteak kateatzen dizkio eskuak, baina modu desberdinetan.

Bada igotzeko modu formal bat, eta bada igotzeko modu erreal bat. Lehenak eskuak kateatzen ditu modu desatseginean, bigarrenak marrubi finezko lurrin artean. Lehena umekeria bat da, bigarrena gizon serioen, arrazionalen, pragmatikoen kontua: “Baduzu zure kabuz bidaia ordaintzeko adina? Nik emango dizut”. Eta hortxe hasten da bidaia fin-fina, kotoiz inguratua. Geroz eta urrunago behekoak, geroz eta txikiagoak. “Zergatik gauzak aldatu, hemen hain ongi egonda?” Ordaintzen dutenen esanetara, gustura.

Baina formak gorde behar dira, eta gustuko izan ez arren, noizean behin hitza eman behar zaio jende urrun hari. Eta hauxe da goikoei eskuak kateatzeko gure esku dagoen modua. Boza eman bai, baina boza eman ondoren kate-begi bihurtu. “Guk honetarako eman genizun boza, ez ahaztu”. Bozka dezakezu A, bozka dezakezu B, baina behean bizi zara, inozoa zara, inuzentea, ume bat. Zuk eta ingurukoek nahiak eta beharrak dituzue, inguruan beldurra eta kezka zabaltzen sumatzen duzue, okerrera zoazte goikoek hartzen dituzten erabakiekin, panorama kaxkarra da, baina segitzen duzue pentsatzen beste Euskal Herri bat posible dela, beste Euskal Herri bat beharrezkoa dela.

Goikoek beste lehentasun batzuk dituzte. Guk jarrai dezakegu eskatzen eta eskatzen, baina ez dugu ezer lortuko baldin eta ez ditugun behartzen. Gure esku dago, bai, gora igo ditugunen eskuak lotuko dituen giza kate sendoa eraikitzen joatea kate-begiz kate-begi, banan-banan. Eskuak lotu ordaintzen dutenen interesen alde lan egin ordez, herri hau osatzen dugunon beharrei erantzun diezaien.

Demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago nahi dugu. Eskatu eguzkia, eskatu ilargia, eta izan Gulliver lotuko duen liliputiarren giza katea. Eman nahi ez duena derrigorrezkoa da behartzea. Zenbat egia ume, ipuin eta marrazki bizidunetan!

– See more at: http://norabidea.info/2014/04/28/alferrik-da-eskatu-eta-eskatu-ibiltzea-behartzen-ez-ditugun-bitartean/#sthash.5pnHkB0P.dpuf

Gora-beheraz betetako gure orografia eta biografietan, ezinbestekoa zen igotzeko bezainbeste modu asmatzea jaisteko ere. Hori bai, jaitsiera natural eta bizkorrena da, marrazki bizidunek erakutsi diguten moduan, arriskutsuena. Halere denek igo nahi, akaso marrazkiak umekeriak iruditzen zaizkigulako, ahaztuta, askotan, gehiago gerturatzen direla errealitatera dokumentalak baino, paradoxikoa izan arren.

Dena den, ikusten da baduela zerbait kitzikagarria besteei goitik behera begiratzeak, batez ere burua makurturik bizitza gorantz begira pasa duenarentzat. Gure azpian denari lepaldean maite-maite egiteko beharra geneetan eramango dugu, igotzea ez baita pagotxa “zenbat eta gorago eskuak lotuago” esaten baitzaigu. Beste paradoxa bat, boterean denak “ezin dugu besterik egin” diosku.

“Ez dago gure esku zerga politika aldatzea, ez dago gure esku zerbitzu publikoak garatzea, ez dago gure esku gure lanaren aurrezkiak gure esku mantentzea gure beharrei erantzun eta gure ehun produktiboan inbertitzeko, ez dago gure esku enplegua sortzea, ez dago gure esku lan-harremanak hobetzea, ez dago gure esku desberdintasun sozialak apaltzea, ez dago gure esku pobrezia murriztea. Beharrak handitu dira, bai, baina guk ezin dugu ezer egin, zorra ordaindu behar da lehenik”. “Ez dago gure esku” dio goian denak, determinismoak jotako liberalak, eta berehala gehitzen du “zure esku dago”.

Kontua da, behean zaudenean gauzak errazak diruditen arren gora iristean konplikatu egiten direla. Han goitik ezin omen dira gauzak aldatu, “Guk ezin dugu besterik egin” esaten digute goitik, “baina zuk bai”. Eta Hollywood-eko filma guztiekin elikatzen dute amets amerikarra: Aldirietako txabola pobre batean jaiotako emakume beltza Estatu Batuetako presidente izatera iritsi daiteke. “Saiatu gogor, ikasi eskolan, politeknikoan, unibertsitatean, doktoretza egin, masterra, ikasi eta buelta, segi ikasten, eta azalduko zaizu aukeraren bat”.

“Izan ausarta, ez mugatu zure burua, eraiki ezazu nahi duzun hori, eman bidea sormenari, ekintzaile izan. Ez dago gure esku, zure esku dago”.

Behekoei maitekiro begiratu eta adorea ematea lehen urratsa baino ez da. Berehala dator hurrengo: “Langabe zaudela? Nahikoa saiatu ez zaren seinale. Etxea kendu dizutela? Etxe garestiegia erosi zenuen seinale. Langabezia saria amaitu zaizula? Botikak ordaindu behar dituzula? Etxean gasa itxita daukazula? Zerbait gaizki egin duzun seinale”.

Eta jakina, behin jendea epaitzen hasita, eta jabetuta behekoak nolako ganoragabeak garen, ekidin ezina da amorruak hartuta sutan purrustadaka ez hastea. “Eskatzen, eskatzen, behetik gora eskatzen beti; ilargia eskatzen, eguzkia eskatzen. Zer uste duzue? Inozo batzuk zarete, inuzente hutsak. Demokrazia, justizia, askatasuna, maitasuna eskatzen. Ameslariak, umeak. Ez dizuegu ezer emango”. Behin haserreak jota, hitzek iragazkitik pasa gabe egiten dute ihes, ezin dugu besterik egin, ezin dizuegu eman-etik, ez dizuegu emango-ra. “Baina segi, segi zuek eska, eska, eska, Jamaika eska. Eskatzen duzuen bitartean, gu hemen eta zuek han”.

Gauzak garbi, beraz. Zure esku dago kotxe urdina edo gorria erostea, smartphone-a edo iPad-a. Zure esku dago Athletic, Reala edo Osasuna animatzea, Avyron edo BO, Madrid edo Barça. Zure esku Telecinco, Divinity, Cuatro, Siete edo La Sexta ikustea. Zuen esku ez dago, ordea, demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago eskuratzeko elkar antolatu eta borrokatzea. Mugak garbi, horretarako dauzkagu segurtasun indarrak eta legea.

 

Giza kate motzean

Erraza da jaistea, grabitateak ez du barkatzen; igotzea ordea, ez da hain erraza. Goitik behera gurasokeriaz, zorroztasunez eta amorruz hitz egiten digunak, bi modutara heldu ahal izan du gora, eta bai batak zein besteak kateatzen dizkio eskuak, baina modu desberdinetan.

Bada igotzeko modu formal bat, eta bada igotzeko modu erreal bat. Lehenak eskuak kateatzen ditu modu desatseginean, bigarrenak marrubi finezko lurrin artean. Lehena umekeria bat da, bigarrena gizon serioen, arrazionalen, pragmatikoen kontua: “Baduzu zure kabuz bidaia ordaintzeko adina? Nik emango dizut”. Eta hortxe hasten da bidaia fin-fina, kotoiz inguratua. Geroz eta urrunago behekoak, geroz eta txikiagoak. “Zergatik gauzak aldatu, hemen hain ongi egonda?” Ordaintzen dutenen esanetara, gustura.

Baina formak gorde behar dira, eta gustuko izan ez arren, noizean behin hitza eman behar zaio jende urrun hari. Eta hauxe da goikoei eskuak kateatzeko gure esku dagoen modua. Boza eman bai, baina boza eman ondoren kate-begi bihurtu. “Guk honetarako eman genizun boza, ez ahaztu”. Bozka dezakezu A, bozka dezakezu B, baina behean bizi zara, inozoa zara, inuzentea, ume bat. Zuk eta ingurukoek nahiak eta beharrak dituzue, inguruan beldurra eta kezka zabaltzen sumatzen duzue, okerrera zoazte goikoek hartzen dituzten erabakiekin, panorama kaxkarra da, baina segitzen duzue pentsatzen beste Euskal Herri bat posible dela, beste Euskal Herri bat beharrezkoa dela.

Goikoek beste lehentasun batzuk dituzte. Guk jarrai dezakegu eskatzen eta eskatzen, baina ez dugu ezer lortuko baldin eta ez ditugun behartzen. Gure esku dago, bai, gora igo ditugunen eskuak lotuko dituen giza kate sendoa eraikitzen joatea kate-begiz kate-begi, banan-banan. Eskuak lotu ordaintzen dutenen interesen alde lan egin ordez, herri hau osatzen dugunon beharrei erantzun diezaien.

Demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago nahi dugu. Eskatu eguzkia, eskatu ilargia, eta izan Gulliver lotuko duen liliputiarren giza katea. Eman nahi ez duena derrigorrezkoa da behartzea. Zenbat egia ume, ipuin eta marrazki bizidunetan!

– See more at: http://norabidea.info/2014/04/28/alferrik-da-eskatu-eta-eskatu-ibiltzea-behartzen-ez-ditugun-bitartean/#sthash.5pnHkB0P.dpuf

Gora-beheraz betetako gure orografia eta biografietan, ezinbestekoa zen igotzeko bezainbeste modu asmatzea jaisteko ere. Hori bai, jaitsiera natural eta bizkorrena da, marrazki bizidunek erakutsi diguten moduan, arriskutsuena. Halere denek igo nahi, akaso marrazkiak umekeriak iruditzen zaizkigulako, ahaztuta, askotan, gehiago gerturatzen direla errealitatera dokumentalak baino, paradoxikoa izan arren.

Dena den, ikusten da baduela zerbait kitzikagarria besteei goitik behera begiratzeak, batez ere burua makurturik bizitza gorantz begira pasa duenarentzat. Gure azpian denari lepaldean maite-maite egiteko beharra geneetan eramango dugu, igotzea ez baita pagotxa “zenbat eta gorago eskuak lotuago” esaten baitzaigu. Beste paradoxa bat, boterean denak “ezin dugu besterik egin” diosku.

“Ez dago gure esku zerga politika aldatzea, ez dago gure esku zerbitzu publikoak garatzea, ez dago gure esku gure lanaren aurrezkiak gure esku mantentzea gure beharrei erantzun eta gure ehun produktiboan inbertitzeko, ez dago gure esku enplegua sortzea, ez dago gure esku lan-harremanak hobetzea, ez dago gure esku desberdintasun sozialak apaltzea, ez dago gure esku pobrezia murriztea. Beharrak handitu dira, bai, baina guk ezin dugu ezer egin, zorra ordaindu behar da lehenik”. “Ez dago gure esku” dio goian denak, determinismoak jotako liberalak, eta berehala gehitzen du “zure esku dago”.

Kontua da, behean zaudenean gauzak errazak diruditen arren gora iristean konplikatu egiten direla. Han goitik ezin omen dira gauzak aldatu, “Guk ezin dugu besterik egin” esaten digute goitik, “baina zuk bai”. Eta Hollywood-eko filma guztiekin elikatzen dute amets amerikarra: Aldirietako txabola pobre batean jaiotako emakume beltza Estatu Batuetako presidente izatera iritsi daiteke. “Saiatu gogor, ikasi eskolan, politeknikoan, unibertsitatean, doktoretza egin, masterra, ikasi eta buelta, segi ikasten, eta azalduko zaizu aukeraren bat”.

“Izan ausarta, ez mugatu zure burua, eraiki ezazu nahi duzun hori, eman bidea sormenari, ekintzaile izan. Ez dago gure esku, zure esku dago”.

Behekoei maitekiro begiratu eta adorea ematea lehen urratsa baino ez da. Berehala dator hurrengo: “Langabe zaudela? Nahikoa saiatu ez zaren seinale. Etxea kendu dizutela? Etxe garestiegia erosi zenuen seinale. Langabezia saria amaitu zaizula? Botikak ordaindu behar dituzula? Etxean gasa itxita daukazula? Zerbait gaizki egin duzun seinale”.

Eta jakina, behin jendea epaitzen hasita, eta jabetuta behekoak nolako ganoragabeak garen, ekidin ezina da amorruak hartuta sutan purrustadaka ez hastea. “Eskatzen, eskatzen, behetik gora eskatzen beti; ilargia eskatzen, eguzkia eskatzen. Zer uste duzue? Inozo batzuk zarete, inuzente hutsak. Demokrazia, justizia, askatasuna, maitasuna eskatzen. Ameslariak, umeak. Ez dizuegu ezer emango”. Behin haserreak jota, hitzek iragazkitik pasa gabe egiten dute ihes, ezin dugu besterik egin, ezin dizuegu eman-etik, ez dizuegu emango-ra. “Baina segi, segi zuek eska, eska, eska, Jamaika eska. Eskatzen duzuen bitartean, gu hemen eta zuek han”.

Gauzak garbi, beraz. Zure esku dago kotxe urdina edo gorria erostea, smartphone-a edo iPad-a. Zure esku dago Athletic, Reala edo Osasuna animatzea, Avyron edo BO, Madrid edo Barça. Zure esku Telecinco, Divinity, Cuatro, Siete edo La Sexta ikustea. Zuen esku ez dago, ordea, demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago eskuratzeko elkar antolatu eta borrokatzea. Mugak garbi, horretarako dauzkagu segurtasun indarrak eta legea.

 

Giza kate motzean

Erraza da jaistea, grabitateak ez du barkatzen; igotzea ordea, ez da hain erraza. Goitik behera gurasokeriaz, zorroztasunez eta amorruz hitz egiten digunak, bi modutara heldu ahal izan du gora, eta bai batak zein besteak kateatzen dizkio eskuak, baina modu desberdinetan.

Bada igotzeko modu formal bat, eta bada igotzeko modu erreal bat. Lehenak eskuak kateatzen ditu modu desatseginean, bigarrenak marrubi finezko lurrin artean. Lehena umekeria bat da, bigarrena gizon serioen, arrazionalen, pragmatikoen kontua: “Baduzu zure kabuz bidaia ordaintzeko adina? Nik emango dizut”. Eta hortxe hasten da bidaia fin-fina, kotoiz inguratua. Geroz eta urrunago behekoak, geroz eta txikiagoak. “Zergatik gauzak aldatu, hemen hain ongi egonda?” Ordaintzen dutenen esanetara, gustura.

Baina formak gorde behar dira, eta gustuko izan ez arren, noizean behin hitza eman behar zaio jende urrun hari. Eta hauxe da goikoei eskuak kateatzeko gure esku dagoen modua. Boza eman bai, baina boza eman ondoren kate-begi bihurtu. “Guk honetarako eman genizun boza, ez ahaztu”. Bozka dezakezu A, bozka dezakezu B, baina behean bizi zara, inozoa zara, inuzentea, ume bat. Zuk eta ingurukoek nahiak eta beharrak dituzue, inguruan beldurra eta kezka zabaltzen sumatzen duzue, okerrera zoazte goikoek hartzen dituzten erabakiekin, panorama kaxkarra da, baina segitzen duzue pentsatzen beste Euskal Herri bat posible dela, beste Euskal Herri bat beharrezkoa dela.

Goikoek beste lehentasun batzuk dituzte. Guk jarrai dezakegu eskatzen eta eskatzen, baina ez dugu ezer lortuko baldin eta ez ditugun behartzen. Gure esku dago, bai, gora igo ditugunen eskuak lotuko dituen giza kate sendoa eraikitzen joatea kate-begiz kate-begi, banan-banan. Eskuak lotu ordaintzen dutenen interesen alde lan egin ordez, herri hau osatzen dugunon beharrei erantzun diezaien.

Demokrazia, justizia, askatasun eta maitasun gehiago nahi dugu. Eskatu eguzkia, eskatu ilargia, eta izan Gulliver lotuko duen liliputiarren giza katea. Eman nahi ez duena derrigorrezkoa da behartzea. Zenbat egia ume, ipuin eta marrazki bizidunetan!

– See more at: http://norabidea.info/2014/04/28/alferrik-da-eskatu-eta-eskatu-ibiltzea-behartzen-ez-ditugun-bitartean/#sthash.5pnHkB0P.dpuf

Zein dago abiadura handiko trenaren zain?

Misterio batek erakarri nau tren geltokira. Afrikatik ekarri omen dute marmola, Hego Amerikatik urre-zilarrak, , Japonetik teknologia, Txinatik altzairu-beirak. Dotore gelditu omen da eraikina; nire jakin mina, ordea, beste horrek sortzen du: nor dago trenaren zain?

Arazo gabe sartu naiz. Ilararik ez, bultzadarik ez, zaratarik ez. Nire burua islatua ikusten dut lurrean, makinen elektrizitatea entzuten da, usaina metalikoa da. Nire pentsamenduen oihartzuna entzuten da salan. Nasan ere inor ez. Hori bai, dena oso ederra dago.

Geltokira nentorrela jendez gainezka ikusi ditut Lanbideko bulegoak. Lepo, gizarte laguntzen leihatilak. Gizon-emakumeak eskean. Mugimendu handia zebilen ere autobus geltokian. Honek, haatik, mendebaldeko tenplu sakratu bat dirudi: isila, hutsa.

Itxaron! Zarata bat. Norbait lurra joka, tap-tap-tap.

Bai! Han dago. Urduri, berantetsita, muturtuta bisaia. Urkullu da, talde trajeduna inguruan. Bizkartzainak bidali omen ditu trena ekar dezaten, bultzaka bada ere. Zenbat esfortzu, nolako ahalegina. Zer dela eta halako tema, trenaren zain inor ez bada?

Badatoz. Badatoz bizkartzainak trena bultzaka, kostata, motel. Hori al da abiadura handiko trena?

Ez! Han atzetik dator! Ziuuuuuumm………..

Joan da trena. Joan da dena. Taldeak hor darrai. Urkulluren bisaia ez da aldatu, ilea bai. Kirruak tenkatu zaizkio trena pasa den norantzan.

Jendeak jarraitzen du kalean, autobus geltokietan, eskean, lanean…

ELA eta Confebask gardentasunaz

Dibertigarria da twitter, aukera ematen baitizu pertsona desberdinek gutaz diotena ezagutzeko. Hala, troikanoak Bilbora etorri ziren eguneko goizeko manifa ondoren, ertzaina batzuen argazkia gehituta, txio hau bota zuen batek: “Estos son los únicos encapuchados de ELA que ha visto”. Arrakasta handiko txioa gainera. “ELA el corta-fuegos del PNV” ere irakurri ahal izan dugu. Eta Bilduk alkatetza duen udaletxeren batean protestaren bat eginez gero “zergatik ez dute egiten hori PNV alkatetzan denean?”.

Irakurri ahal izan dugu ere: “Desde que ELA se ha vuelto el palmero de la Izquierda Abertzale”, edo “el brazo sindical de EHBildu”; gehitu horri gutaz ari direla “ es lo que tiene estar totalmente supeditado a lo que manden Permach y Barrena”.

Umorez zabiltzanean barre egiten duzu, erreta zaudenetan amorratu. Batzuetan erantzuteko gogoa sartzen zaizu, bestetan kasurik ez egitea erabakitzen duzu. Baina zenbaitetan buruari galdetzen diozu “ongi al gabiltza?”, “igual hau ez genuen hala egin behar, edo besta hau hala egin behar genuen…”. Baina paranoia horretan sartuta zabiltzala Confebask-eko presidentearen bloga irakurri eta duda guztiak uxatzen zaizkizu: “Paranoia batean bizi da ELA”.

Lujua jaunak bere denbora preziatuaren zatitxo bat gutaz pentsatzeko hartu izanak eta bere esku aratza zikinkeriak idazten jarri izanak argi adierazten du ongi gabiltzala. Ez du CCOO eta UGTtaz idazten. Ez du LABetaz idazten. ELAk ateratzen omen du bere onetik. Ongi gabiltza.

Dezente kontu aipatzen ditu, besteak beste Confebask sektoreko hitzarmenen babesletzat aurkezten du, hain justu hitzarmen sektorialak langileontzat gutxieneko bermea izateri uztea eragin duen lan erreformaren bultzatzaileak dio hori.

Baina nik, egiten duen galdera batean zentratu nahi dut: “¿Puede haber algo más irresponsable que negarse a hablar con nadie, huir de cualquier órgano de encuentro?” Lujua jauna,badakizu hori gezurra dela, badakizu zuekin ere bildu izan garela eta, are gehiago, zu izan zinela EITBn Adolfo Muñoz “Txiki”rekin eztabaidatzeari uko egin zeniona. Bai, ETBn eztabaida bat proposatu zizuten ELAko Idazkari Nagusiarekin, jendearen aurrean zuen eta gure arteko iritziak arrazoiz kontrastatzeko, eta zuk uko egin zenion. Zeren beldur?

Amaitzeko. Guk behin eta berriz ematen dugu gure ordezkaritzaren eta gure diru iturrien berri. Gure ordezkaritza hauteskundeetan eskuratzen dugu, eta gure diru sarreren %93a afiliazio kuotetatik dator (kanpo auditoria batek egiaztatua). Horrek esan nahi du diru laguntzak ere jasotzen ditugula, ez dugu inoiz kontrakorik esan. Hori bai, guri, eta jende askori suposatzen dut, gustatuko litzaiguke jakitea Confebaskek zer ordezkaritza duen eta zenbat afiliatu dituen. Nola finantzatzen zarete? Nola neurtzen da zuen ordezkaritza? Ongi dago gutaz hitz egitea, baina zuetaz gehiago jakin nahi dugu. Ez ihes egin, gardentasunez komunika iezazkiguzue datuok mesedez.